Hỏi về mở quán cà phê (1)

CÂU HỎI:

Chào chú Chat Master!

… Chú à, tiện đây cháu sẽ trình bày ý tưởng mở quán cafe của cháu, chú xem và tư vấn cho cháu được không ạ?

Cháu bắt đầu làm phục vụ bàn cho các quán cafe ngay từ lúc là sinh viên năm nhất, và cháu làm nghề này được 3 năm. Trong thời gian đó, cháu đã ấp ủ giấc mơ tự mở cho mình một quán cafe. Đó là niềm đam mê lớn nhất của cháu, và bây giờ sau hơn một năm đi làm, cháu càng thấy điều đó là đúng, cháu chỉ có niềm đam mê duy nhất là kinh doanh quán cafe. Từ khi ra trường cháu nhảy việc liên tục, từ việc làm đúng chuyên ngành cháu được học, tới những việc không đúng chuyên môn. Hiện giờ cháu đang làm nhân viên kinh doanh, và cháu rất chán nản với công việc hiện tại. Cháu làm việc theo kiểu đối phó, đi làm chỉ mong hết giờ, và cháu thấy điều đó là một sự lãng phí vô cùng lớn. Sẽ có lúc cháu sẽ hối tiếc về khoảng thời gian này.

Cách đây mấy tháng, cháu có đưa ý tưởng mở quán cafe lên mạng để tìm người góp vốn với cháu. Đã có rất nhiều người liên hệ với cháu và muốn góp vốn với cháu để mở quán cafe đó. Cuối cùng cháu cũng gặp một anh, sống ở gần nhà cháu, đang có công ty riêng, chuyên làm về xây dựng, thiết kế nội thất. Hiện giờ cháu với anh ấy đã lên kế hoạch cụ thể để mở quán cafe. Chúng cháu dự định ra tết sẽ bắt đầu tiến hành và sẽ khai trương vào dịp 30-4, 1-5. Nhưng trước đây, cháu có dự định là sẽ mở quán ngay tại nhà cháu, vì nhà cháu có địa thế khá đẹp ngay ngã ba, đường rất rộng, và quanh đó chưa có quán cafe nào có quy mô chấp nhận được cả, quanh đó toàn quán cafe vỉa hè, cafe cóc. Cách đây một tuần, không biết bố mẹ cháu nghe ai nói gì và thay đổi ý kiến, không cho cháu làm quán cafe ngay tại nhà nữa, và bảo cháu muốn làm thì thuê nhà bên ngoài làm. Cháu đã cố gắng thuyết phục bố mẹ cháu nhưng không được và cháu cũng chấp nhận điều đó. Hiện giờ cháu vẫn chưa tìm được địa điểm, và cháu cũng chưa nói điều này cho anh kia biết, cháu sợ nếu thuê bên ngoài thì chi phí sẽ tăng thêm một khoản và anh ấy sẽ không góp vốn với cháu nữa. Thực sự là cháu vẫn muốn làm một mình, không muốn chung với ai cả nhưng vốn của cháu không đủ, cháu chỉ có thể gom vốn khoảng 30-40tr trong khi cháu dự tính mở quán hết tầm 110 tr. Anh ấy nói sẽ góp khoảng 80 tr và sẽ thiết kế nội thất cho quán. Cháu có khá nhiều thuận lợi nếu mở quán vì được nhiều người giúp đỡ. Cháu có thể lấy vật tư nguyên liệu với giá gốc. Bạn cháu cũng làm trong nghề mĩ thuật và hứa sẽ giúp cháu trong việc trang trí quán.

Cháu định gửi chú bản kế hoạch cháu làm, nhưng cháu làm cách đây khá lâu, giờ đã thay đổi rất nhiều và không phù hợp nữa. Cháu sẽ làm một bản kế hoạch mới rồi gửi cho chú, chú xem và tư vấn cho cháu nhé.

Quán cafe cháu dự định mở sắp tới sẽ hướng tới đối tượng khách hàng là sinh viên, giới trẻ. Cháu sẽ làm một quán cafe có một phòng riêng để chiếu phim HD, với dàn âm thanh hiện đại, khách hàng đến sẽ có cảm giác như trong rạp chiếu phim vậy. Ngoài ra cháu sẽ làm các tour du lịch nho nhỏ, dành cho các khách hàng quen thuộc của quán. Không gian của quán sẽ được vẽ các tranh 3D, vì đối tượng là giới trẻ nên sẽ có bố trí không gian quán thật đẹp và lãng mạn để các bạn trẻ có thể chụp hình, quán sẽ bố trí một máy ảnh và sẽ chụp cho khách, sau đó sẽ xin mail của khách và gửi ảnh qua mail. Đó sẽ là một cách giới thiệu quán một cách rộng rãi. Ở Hà Đông, chỗ cháu ở trong bán kính 7 km chưa có một quán nào mang phong cách như vậy. Và ở HN, theo cháu được biết cũng chưa có quán cafe nào có chiếu phim cả. Địa điểm của quán cháu sẽ cố gắng chọn nhưng chỗ gần trường học, để thu hút lượng khách hàng tiềm năng ở đây.

Sơ bộ cháu trình bày về ý tưởng của cháu như vậy, chú cho cháu vài lời tư vấn được không ạ?

Cháu cảm ơn chú rất nhiều!

Chào chú và chúc chú một ngày vui vẻ.

LMT

TRẢ LỜI:

Chào cháu!

Thường ý tưởng kinh doanh được nảy sinh trong quá trình tích lũy kinh nghiệm sống. Cháu có quá trình làm phục vụ bàn khá lâu, và có lẽ cái quán mà cháu gắn bó làm ăn được, cho nên ý tưởng mở một quán cà phê để kinh doanh sẽ đến một cách rất tự nhiên. Đó là lẽ thường tình.

Công việc phục vụ bàn là một công việc tưởng như không đòi chuyên môn, trình độ cao nên nhiều người vẫn luôn xem đó là công việc làm thêm để kiếm thu nhập, ít ai gắn bó lâu với nghề này, và các ông chủ cũng không coi trọng lắm việc huấn luyện cũng như giữ chân nhân viên. Để kinh doanh quán cà phê thành công cần rất nhiều yếu tố, chú không nói ra hết ở đây vì thật sự sẽ mất rất nhiều thời gian và trí lực. Đa số người đi kinh doanh quán cà phê xem đây như một ngành kiếm thêm chứ ít ai coi nó là một sản nghiệp. Đứng ở góc độ lâu dài thì việc kinh doanh quán cà phê liệu có thể phát triển hùng mạnh được hay không? Ở các nước phát triển như Nhật, Mĩ … các quán cà phê hầu như không còn tồn tại, hoặc phát triển lây lấy, hoặc phải kết hợp với các ngành dịch vụ ăn uống khác. Tại sao lại có điều này? Bởi khi người ta giàu thì thời gian cũng là tiền bạc cháu à! Các máy bán hàng tự động, các máy pha cà phê trong văn phòng, các loại cà phê làm sẵn … hầu như đã thu hẹp phạm vi hoạt động của các quán cà phê rất nhiều. Chỉ có ở nước nghèo như ta thì các quán cà phê mới nhan nhản mọc lên, nhưng ý tưởng này sẽ bắt đầu lạc hậu trong khoảng một thập kỉ nữa. Việt Nam phát triển rất nhanh chóng, và cuộc sống bây giờ dường như khó khăn, cạnh tranh khốc liệt hơn khiến người ta nói lời chia tay với quán cà phê hơi nhiều. Đó là chú bàn về tầm nhìn để giúp cháu có cái nhìn sâu sắc hơn khi chọn đây là con đường làm giàu cho cuộc đời mình.

Người nhảy việc thường là người có rất nhiều tham vọng, nhưng có thể là người không thích hợp, hoặc chuyên môn không sâu ở một lĩnh vực nào đó. Hồi trẻ chú cũng rất hay nhảy việc, nhưng chú là trường hợp đặc biệt vì ngay từ lúc ấu thơ chú đã xác định mình phải là người lãnh đạo người khác. Chú nhảy việc có mục đích vì muốn có tầm nhìn rộng hơn ở nhiều lĩnh vực, còn cháu thì chú nghĩ do một số nguyên do sau đây: Có thể cháu không giỏi chuyên môn, cũng có thể cháu thấy không thích hợp, cũng có thể do hoàn cảnh, tâm lí, tính cách, tri thức, mục đích chưa ổn định … Xét trong một điều kiện bình thường thì nhảy việc là tốt, song nhảy việc quá nhiều lại không tốt chút nào. Phàm làm gì cũng cần sự ổn định, có ổn định thì mới toan tính và tiến vững chắc được!

Cháu nói cháu đang làm nhân viên kinh doanh? Vậy công việc cụ thể của cháu là gì? Và tại sao cháu lại chán nản? Nếu cháu chán nản công việc kinh doanh hiện tại thì làm sao cháu có thể làm tốt công việc kinh doanh sắp tới? Cháu nghĩ chỉ cần có tiền mở quán là sẽ có người đem tiền đến cho cháu sao? Từ suy nghĩ này mà chú nhận xét cháu thật sự chưa xứng tầm với cương vị làm chủ, chưa có bản lĩnh làm chủ đâu!

Người Trung Quốc có một câu nói nổi tiếng: “Tự lực tự cường!”. Thông thường muốn làm chủ là phải trông cậy vào sức mình là chính, trông cậy vào người khác thường là người không muốn làm chủ chân chính. Để tìm được một người bạn hợp tác trong làm ăn là một việc làm cực kì khó. Muốn hợp tác tốt cả hai người cần phải xem xét rất nhiều khía cạnh của nhau, như: Trình độ, tính cách, hoàn cảnh, lợi ích ràng buộc, được hưởng, mục đích sống … Nếu chỉ xem xét một khía cạnh sẽ có ngày phải hối hận vì sự hợp tác nông nổi này. Trong hai người phải chọn ra người lãnh đạo, người này phải là người ra quyết định chính, và biết cách cư xử để người kia không cảm thấy bị xúc phạm hay thiệt thòi. Trong quá trình làm việc tất cả thông tin phải được công khai minh bạch cho hai người cùng biết. Khi mâu thuẫn xảy ra, cả hai phải giải quyết dựa trên tất cả những gì đã thỏa thuận trước bằng văn bản (cần thiết có thể công chứng), tình cảm lúc đó không còn ý nghĩa gì nữa.

Cháu nói gần nhà cháu không có quán cà phê nào qui mô chấp nhận được hả? Việc mở một mặt bằng kinh doanh là cực kì quan trọng. Trước khi quyết định mở hay không đòi hỏi cháu phải xem xét rất nhiều khía cạnh như: Thu nhập dân cư khu vực và dân vãng lai; thói quen, nhu cầu người dân (khách hàng dự kiến); vị trí nơi sẽ mở mặt bằng kinh doanh; qui mô, hình thức, phương thức kinh doanh; năng lực, sự tài trợ, nguồn hàng cung cấp … Việc các quán cà phê gần nhà cháu không mở lớn vì nếu mở lớn liệu có lãi hay không? Cháu dựa vào cơ sở nào mà dám bác bỏ mô hình của họ? Trên thế gian này không thiếu người khôn ngoan, và cháu đừng nghĩ rằng cháu nghĩ được thì người khác không nghĩ được. Nếu có bất cứ một việc làm nào dễ dàng thì chắc chắn sẽ không tới lượt cháu đâu. Cháu có thống kê xem một ngày lượng khách vào quán người ta bao nhiêu, và họ sẽ lời bao nhiêu với qui mô như vậy chưa? Ông bà ta có câu: “Lớn thuyền lớn sóng!”. Cháu bỏ ra 110 triệu để mở quán (chưa chắc với số vốn này cháu có cái quán tốt, tại cháu tính toán dở nên nghĩ vậy thôi) một ngày lượng khách sẽ vào quán cháu bao nhiêu, sẽ đem lại cho cháu bao nhiêu tiền, có đủ để trang trải chi phí hay không? 50 người, hay 100 người, hay hơn thế? 100 người thì sẽ bán được 100 li cà phê? Lời bao nhiêu một li? 5.000 VND hả? Vậy một ngày thu 500.000 VND. 500.000 VND này sẽ trừ đi chi phí mặt bằng, nhân viên, điện nước, thuế má, và bao nhiêu thứ lung tung khác, vậy thì còn bao nhiêu? Mà con số 100 khách hình như là con số lí tưởng, ngày nào cũng vậy sao, hay ngày nắng, ngày mưa, ngày lễ thì chẳng có ma nào tới? Chú chỉ gợi ý, cháu tính lại kĩ xem sao nhe!

Ra mở mặt bằng kinh doanh thì mặt bằng chính là mối quan tâm hàng đầu, không có mặt bằng tốt, chi phí mặt bằng quá cao là nguyên nhân khiến người đầu tư thất bại. Không có điều kiện đủ và cần làm sao có thể giải bài toán giàu có? Chú nghĩ cha mẹ cháu không cho cháu sử dụng mặt bằng của gia đình chính là điềm báo trước cháu sẽ thất bại 99% trong kế hoạch này. Việc cầm trong tay 30 – 40 triệu mà kinh doanh thành công một mô hình như cháu vẽ ra trong đầu, trong hoàn cảnh của cháu là chuyện khoa học viễn tưởng. Nhất định cháu phải thuyết phục được cha mẹ, nếu không thuyết phục được thì hãy chờ đến khi tất cả chín muồi mới làm. Người khôn ngoan là người không bao giờ hành động khi biết chắc kết quả sẽ tồi! Trong cuộc đời mỗi chúng ta, đôi khi chỉ cần vượt qua một khó khăn nào đó thôi là chúng ta sẽ thành Phật, nhưng không phải ai cũng đủ nghị lực và trí tuệ hơn người để làm được điều này. Trong trường hợp này, câu nói “Tự lực tự cường!” lại không đúng nữa, mà câu nói đúng phải là “Làm giàu khi không biết biến nguồn lực của người khác thành của mình thì tốt nhất đừng làm!”. Bản lĩnh con người, tính tự lực tự cường thể hiện ở nghị lực, trí tuệ chứ không phải hình thức!

Nghe cháu trình bày qua ý tưởng thành lập quán thì có vẻ hay, nhưng chú luôn thích đặt những câu hỏi ngược lại để suy nghĩ mình chín chắn hơn. Nếu cháu là sinh viên cháu có thường xuyên đến một quán như vậy không? Và cái giá mà cháu chấp nhận trả mỗi lần đến quán là bao nhiêu?

Chú nghĩ cháu cần thời gian để suy nghĩ thấu đáo hơn! Một lời khuyên cho cháu là: Nếu muốn làm tốt việc tương lai, hãy làm tốt việc hiện tại!

Chúc cháu ngày càng trưởng thành!

CHAT MASTER (ANASTAR)