Có động lực đúng sẽ mạnh mẽ hơn!

CÂU HỎI:

Chào chú Chat Master!

Cháu là Mai, năm nay cháu 24 tuổi, cháu đang là nhân viên một công ty ở TP.HCM. Cháu thường hay đọc vnexpress.net, xem mục kinh doanh vì cháu rất thích mục này, vô tình cháu thấy chú có tham gia ý kiến trả lời một bạn đọc hỏi về cách làm giàu. Cháu cảm thấy rất ngưỡng mộ kiến thức và tầm nhìn của chú về kinh doanh. Cháu cũng có đọc qua website của chú, và cháu biết cháu đã tìm được đúng người có thể giúp cháu hoàn thành ước nguyện làm giàu.

Thưa chú! Nhà cháu ở dưới quê (tỉnh Hắc Dịch, Tân Thành, BR, VT). Cháu đã học xong trung cấp và đi làm. Mục đích lên TP.HCM là cháu muốn học thêm. Hiện tại cháu đang học tại chức về quản trị kinh doanh năm ba tại ĐHQG TP.HCM. Sau khi học xong cháu nghĩ mình sẽ về quê tạo dựng sự nghiệp.

Cháu luôn mang trong mình khát vọng làm giàu, không thể tạo nên một công ty lớn, tầm cỡ, nhưng ít nhất cháu cũng phải tạo cho mình một công ty nho nhỏ, để mình có thể làm chủ, đó là tâm nguyện của cháu, và cháu đang nuôi ước vọng này.

Với khát vọng tạo dựng cho mình một công ty nho nhỏ luôn khiến cháu phải suy nghĩ, và luôn suy nghĩ cháu sẽ về quê mình để buôn bán một cái gì đó, vì ở đó cháu thấy có rất nhiều tiềm năng, thị trường rộng lớn, chưa có hoặc có ít nhà cạnh tranh. Gần chỗ nhà cháu ở dân không được đông, dân ở đó toàn trồng cây cafe, tiêu, điều, chôm chôm, sầu riêng, nhưng cách nhà cháu ở khoảng 4 km có một thị trấn cũng rất đông, có trường cấp 1, 2, 3 và chợ. Đến bây giờ cháu vẫn chưa biết bắt đầu từ đâu, sẽ kinh doanh gì? Về vốn thì cháu không có nhiều, chỉ khoảng vài chục triệu thôi. Vậy chú có thể tư vấn giúp cháu, cháu bây giờ phải bắt đầu làm gì đây?

Lời cuối, cháu rất mong nhận được sự tư vấn từ chú!

Chúc chú luôn vui, khỏe!

Mai

TRẢ LỜI:

Bạn đã học xong trung cấp, bây giờ bạn đang đi làm, rồi tối đi học thêm quản trị kinh doanh nữa, như vậy là tốt lắm! Tôi nói tốt ở đây là ý tôi nói bạn may mắn có kiến thức có thể nắm bắt những gì tôi nói ra, tuy nhiên để trở thành người chủ bạn phải có một số điều khác. Một số điều khác đó là điều gì, trong bài viết ngắn gọn này tôi không thể nói hết được hẹn bạn vào dịp khác, vào một bài viết khác. Trong phần trả lời này tôi chỉ nói một số điều mà bạn phải làm ngay để thực hiện ước nguyện giàu có của mình mà thôi.

Thứ nhất, để trở thành người chủ bạn phải có một năng lực tự học. Học trong trường lớp chưa đủ đâu mà phải học nhiều nơi, nhiều chỗ nữa.

Thứ hai, để trở thành người chủ bạn phải xắn tay áo lên lao vào làm việc. Làm việc thiết thực để có kinh nghiệm và tầm nhìn sát thực tế hơn. Nói như vậy hơi chung chung phải không? Chắc chắn bạn sẽ hỏi tôi là làm gì? Không phải làm tầm bậy đâu à nhe! Hãy đọc tiếp bên dưới để biết mình cần làm gì, nghĩ gì!

Ước vọng của bạn là tạo ra công ty, và làm chủ? Ok. Tôi rất ủng hộ. Ý nghĩ ấy tốt lắm, hãy giữ nó mãi trong đầu nhe! Tuy nhiên, bạn cần phải tự học nhiều hơn nữa, làm nhiều hơn nữa để có những suy nghĩ sâu sắc. Rất nhiều người đã nói với tôi, tôi muốn trở thành ca sĩ, tôi muốn trở thành bác sĩ, …, nhưng khi tôi hỏi lại họ rằng ca sĩ làm gì, bác sĩ là sao thì họ không biết. Trước khi có ý muốn lập công ty, bạn phải định nghĩa được công ty là gì, tại sao phải lập công ty … Về pháp danh, công ty là một tổ chức kinh doanh về lĩnh vực nào đó được pháp luật công nhận, để từ đó đi giao dịch với bên ngoài. Chính vì vậy, việc thành lập công ty thật sự đem lại hiệu quả khi bạn tìm được một lượng khách hàng lớn, có nguồn hàng nhiều, phong phú, chứ không phải thành lập ra để “khoe”. Để tồn tại thì hiệu quả kinh doanh được đặt lên hàng đầu, nhiều tổ chức, cá nhân không cần lập công ty vẫn bán được hàng. Bạn đã bao giờ nghe nói đến bưởi Biên Hòa, hoa Đà Lạt, hay kẹo dừa Bến Tre … chưa? Không nhất thiết phải thành lập công ty mới đưa được hàng hóa ra thị trường, điều này chỉ cần thiết khi qui mô phát triển của ta khá lớn, mà đối với những giao dịch thông thường không đáp ứng nổi. Nói như vậy không phải là bước đầu ra lập nghiệp thành lập công ty là không đúng, tùy vào hoàn cảnh từng người, tiềm năng của mình, đặc thù kinh doanh và những điều kiện chuẩn bị chín muồi chưa. Trong hoàn cảnh của bạn, tôi khuyên bạn nên có cái nhìn thực tế hơn về bản thân mình, về con đường mình sẽ đi.

Bạn muốn làm chủ? Ok. Nhưng đâu nhất thiết phải dao to búa lớn như vậy đúng không? Tôi nhớ có lần tôi đã đọc cuốn sách của một nhà kinh doanh lớn Nhật Bản, ông ta là chủ tịch tập đoàn Mashushita Electric, ông có nói rằng tất cả chúng ta đều là những người làm thuê, chúng ta làm chủ người này nhưng lại làm thuê cho người khác, cho đến bây giờ khi nghĩ lại tôi thấy vẫn đúng. Hay như ông chủ Huyndai, với hai bàn tay trắng khi khởi nghiệp ông đã bắt đầu từ một người tiếp thị. Trên thế giới ai mà chẳng biết đến Coca – Cola, tại sao với thứ nước tinh khiết rẻ tiền, cộng chút đường và hương liệu ấy lại nổi tiếng đến như vậy? Tôi đã có lần thâm nhập vào công ty Coca – Cola để tìm hiểu về điều này. Làm nhân viên bán hàng trong đó gần một năm trời, tôi mới biết được bí quyết thành công của họ là gì. Đó là rải hàng. Họ rải hàng đến từng hang cùng ngõ hẻm, đảm bảo bất cứ đâu bạn đi đến đều thấy Coca – Cola. Giống như bạn đi câu, khi bạn cắm nhiều cần xác suất thành công sẽ cao hơn. Ở phương Tây người ta thực tế như vậy đó, bán được hàng cái đã rồi tính tiếp, trong khi giới trẻ mình thì lại nghĩ đi thành lập công ty trước để … khoe bạn bè, để lên làm chủ, rồi thì không biết sẽ về đâu. Thực tế đã chứng minh, rất nhiều người đều trả giá rất đắt khi chưa có khách hàng mà đã lập công ty.

Ai cũng muốn giàu sang và danh tiếng, song ai khôn ngoan biết lượng sức mình mới thành đạt! Ngày trước thì còn ít công ty, việc lập công ty ra khách hàng dễ tìm đến để giao thương, nhưng thời cuộc bây giờ đã khác nhiều, nhất là nền kinh tế thế giới đang suy sụp trầm trọng, ai cũng thắt lưng buộc bụng, thì việc ai làm phát sinh nhiều chi phí sẽ càng dễ trắng tay. Để có khách hàng bây giờ phải giành giật chứ không phải ngồi đợi người ta đến với mình đâu!

Bạn có khát vọng? Tốt lắm. Lê-nin đã từng nói: “Cảm tính là nguồn gốc của mọi khoa học”! Ngày xưa mọi người hay chạy đua xem ai có chỉ số IQ cao, nhưng bây giờ người ta lại đề cao chỉ số EQ (Emotional Quotient, chỉ số cảm xúc). Không có tình cảm mãnh liệt khó làm lên những điều vĩ đại. Bạn hãy giữ và luôn hun đúc ngọn lửa ấy trong mình. Nhưng hãy nhớ rằng ý chí phải song hành với khả năng của bản thân. Bạn rất muốn nhấc cục tạ 100 kg, nhưng chân tay bạn liệu có làm được điều đó? Bạn có khát vọng, đó là điều kiện đầu tiên và cần thiết nhất, nhưng chưa đủ. Ngày trước khi tôi còn nhỏ, tôi cũng có nhiều ước mơ, khi càng lớn tôi thấy rằng để thực hiện ước mơ ấy không dễ dàng, và tôi đã thay đổi dần để ước mơ mình thực tế hơn. Thay đổi dần không có nghĩa là tôi từ bỏ ước mơ của mình, mà thay đổi dần để biến ước mơ thành hiện thực. Đối với tôi, một khi ngọn lửa nhiệt tình trong tim tôi đã tắt, cuộc sống của tôi sẽ trở nên hoang tàn. Đừng bao giờ làm ngọn lửa ấy lụi đi, mà luôn thổi bùng nó lên bằng những việc làm thiết thực. Khi bạn đi nhiều, biết nhiều, bạn sẽ hiểu rằng ở đâu trên thế gian này kiếm đồng tiền cũng khổ cực. Cuộc đời tôi đã có giai đoạn phải sống lang thang như một kẻ ăn mày, trong tay không có lấy một xu khi ở một đất nước phát triển như Nhật Bản, nhưng những lúc như vậy tôi vẫn không hề lùi bước, vẫn yêu mình, yêu người và sống chan hòa … Khi có tiền tôi vẫn sống giản dị, không xài hoang phí một đồng, vì biết rằng còn rất nhiều người khổ cực. Không có gì làm động lực lớn bằng khi bạn sống vì người khác, nhiều khi tinh thần có sức mạnh diệu kì giúp bạn vượt qua tất cả!

Bạn nói bạn thấy quê bạn có rất nhiều tiềm năng ư? Tốt lắm! Tôi nghĩ bạn đã đúng. Nhưng để đúng hơn bạn hãy hành động. Bạn thử lao vào thống kê cho tôi biết dân số nơi bạn ở là bao nhiêu? Tỉ lệ giới tính? Họ chủ yếu sinh sống bằng nghề gì? Thu nhập của họ bao nhiêu? … Tôi nghĩ điều đó sẽ giúp bạn có cái nhìn chính xác hơn về “tiềm năng”.

Bạn nói bạn chưa biết bắt đầu từ đâu hả? Vậy ngay ngày mai bạn hãy bắt đầu hành động cụ thể theo các bước sau đây:

Thứ nhất, bạn in cho tôi ba khẩu hiệu dán lên phòng mình, hay ở những nơi nào bạn cho là bạn thường chú ý nhất, và hãy tâm niệm suốt đời ba khẩu hiệu này nếu muốn làm giàu. Một là “Tất cả đều có thể!”, hai là “Tiến từng bước vững chắc!”, ba là “Quyết định phải chính xác!”. Với khẩu hiệu đầu, nó sẽ giúp bạn chấn chỉnh toàn bộ suy nghĩ “không thể” trước đây, giúp bạn mạnh mẽ hơn, bắt bạn phải sáng tạo để vượt qua mọi hoàn cảnh. Với khẩu hiệu thứ hai, nó định hướng mọi hoạt động của bạn. Nó là nguồn gốc của mọi thành công. Với khẩu hiệu thứ ba, nó nhắc nhở bạn khi ra quyết định, vì đối với con người (nhất là người lãnh đạo) việc khó nhất là ra quyết định. Một quyết định đưa ra có thể hủy hoại toàn bộ sự nghiệp, hạnh phúc … của bạn, nhưng cũng có những quyết định giúp bạn thành công rực rỡ, cho nên trước khi quyết định phải cân nhắc, tìm hiểu thật kĩ. Người không có năng lực quyết định không thể trở thành người lãnh đạo được, nhưng người làm lớn mà quyết định thiếu chính xác thì còn dã man hơn một kẻ giết người. Hãy tập quyết định để trở thành người có thể gánh vác nhiều trọng trách lớn.

Thứ hai, bạn hãy lấy một cuốn tập viết ra tất cả những gì bạn có, bao gồm cả tiền bạc và những phẩm chất, bước tiếp theo là viết ra số tiền hay mục đích cụ thể mà mình phải đạt bằng được. Viết xong những điều này, bạn hãy cất cẩn thận vào tủ vì bạn sẽ cần đến nó trong vài ngày tới.

Thứ ba, bạn hãy về quê mình, thống kê cho tôi tất cả những gì nhà bạn có (bao nhiêu diện tích đất, đất loại gì, đang trồng gì, doanh thu một năm bao nhiêu, chi phí bao nhiêu …), tỉnh bạn có bao nhiêu dân số, bao nhiêu nam nữ, họ làm gì, thu nhập, … Để có được số liệu này quả không dễ (vì tôi muốn bạn phải thu thập được số liệu thật), nhiều khi bạn phải đến từng nhà hỏi han, hay ngồi cả ngày ngoài chợ để đếm số người, số cửa hàng, xe cộ …

Sau bước thống kê này là bước đặt giả thuyết và tính toán. Tới bây giờ bạn mới cần đến cuốn tập cất vào tủ lúc trước. Đặt giả thuyết là bạn mở một cửa hàng đi. Khi đó bạn sẽ đưa ra hàng trăm câu hỏi: đặt ở đâu, diện tích bao nhiêu, tiền thuê, … Đặt giả thuyết bạn bán một sản phẩm X đi. Khi đó bạn sẽ đặt ra hàng trăm câu hỏi: bán gì, mua ở đâu, khách hàng là ai, người ta phải mua bao nhiêu sản phẩm thì mình mới có lời, mướn bao nhiêu người, chuyên chở bằng gì, trả lương ra sao, quảng cáo như thế nào, … Bạn sẽ mất một thời gian rất lâu để trả lời tất cả các câu hỏi này. Quá trình này gọi là quá trình “rèn luyện” vì bạn còn thiếu nhiều quá.

Nếu tính toán khả thi, bạn sẽ sang bước kế tiếp, đó là lên kế hoạch kinh doanh và làm thử. Làm thử thôi à nhe! Vì làm thiệt coi chừng tiêu đó!

Nếu tới đây bạn thất bại thì bạn đành dừng lại, quá trình này phải mất khoảng 6 tháng mới kết luận được, nhưng nếu thành công bạn sẽ bước sang giai đoạn lập dự án kinh doanh. Tại sao lại lập dự án kinh doanh vì mình đã lập kế hoạch kinh doanh rồi mà! Lập kế hoạch kinh doanh giống như bạn mới nhìn trong phạm vi hẹp, trong khi lập dự án kinh doanh đòi hỏi phải có tầm nhìn xa hơn. Tôi giả sử bạn muốn kinh doanh trồng café đi, biết đâu mai mốt nhà nước ta cho nước ngoài thuê nên giải tỏa miếng đất bạn mua thì sao? Muốn lập dự án kinh doanh bạn phải có kiến thức rất cao, tầm nhìn vượt xa một nhà lập kế hoạch, nếu không khó mà ra biển lớn.

Lập dự án kinh doanh xong bạn sẽ đi thiết lập lại toàn bộ quá trình kinh doanh của mình để tạo thành một sản nghiệp lớn.

Tôi giả sử, chưa cần tới bước lập kế hoạch kinh doanh, chỉ cần tới bước tính toán xem ước mơ của mình so với những điều kiện thực tế có ăn khớp không bạn đã thốt lên một câu: Làm giàu khó quá! Vậy thì bạn hãy bước sang bước thứ tư.

Thứ tư, tôi giả sử bạn thấy mình không thể làm giàu nổi ở quê mình rồi vì dân mình nghèo quá, thì bạn hãy làm như sau:

+ Nghiên cứu tất cả tiềm năng của quê mình, xem quê mình có tiềm năng gì có thể cung cấp được cho bên ngoài.

Giả sử, tới đây bạn cũng trả lời là: “không có”. Bạn hãy bước sang bước kế tiếp.

+ Nghiên cứu tất cả những gì mà quê mình không tận dụng hết, như đất, cây trồng, … Nói chung là nghiên cứu điểm yếu của quê bạn đó! Tới đây bạn phát hiện ra nhiều điều thú vị:

• Quê mình trồng chôm chôm nhưng bán chỉ 3.000 VND/1 kg thôi, trong khi ở trên thành phố bán 6.000 VND/1 kg
• Quê mình trồng café nhưng trồng rải rác quá, muốn bán lại phải đem đến nhà máy thu mua!
• Quê mình trồng tiêu nhưng giá tiêu bấp bênh, lúc có nhiều thì không ai mua, lúc có ít thì giá lại cao!
• Quê mình trồng sầu riêng nhưng hay bị thương lái ép giá!
• Quê mình trồng sầu riêng nhưng không làm du lịch, giá mà vườn sầu riêng có thể vừa là nơi trồng, vừa là nơi bán, vừa là nơi thăm quan, nghỉ ngơi cho khách từ thành phố xuống nhỉ!
• Quê mình ……….

Giả sử tới đây bạn vẫn tiếp tục bế tắc! Tôi khuyên bạn hãy đi du lịch! Bạn hãy đi một vòng khắp đất nước quan sát thử xem những vùng khác họ làm gì!

Tôi đã từng chứng kiến nhiều người trên thành phố xuống tận Bến Tre chở từng sọt chôm chôm, sầu riêng, bưởi … lên thành phố bán mà nuôi sống cả gia đình. Mặc dù bạn đã cố bỏ công ra thu gom tất cả trái cây trong vùng bạn ở đưa lên thành phố bán, xong vẫn không làm được hay chưa giàu, thì nhất định là bạn còn thiếu nhiều phẩm chất quá!

Làm giàu khó lắm, phải khổ luyện rất dữ. Luyện giống như luyện công phu trên núi vậy. Bạn phải biết nhìn người, thương lượng cực giỏi, quyết định chính xác, nhạy bén nắm bắt thời cơ, tạo ra cơ hội, đóng giả người này người kia, chạy đôn chạy đáo mua hàng mùa cao điểm, năn nỉ mượn tiền người xa lạ, nhịn đói nhịn khát để làm việc, … Nhưng nói vậy thôi chứ bạn đừng nản chí, với khẩu hiệu “Tiến từng bước vững chắc!” thì bạn cứ làm đi, làm tới đâu hỏi tôi tới đó tôi sẽ chỉnh sửa cho! Tôi chỉ có thể trả lời được câu hỏi bạn bắt đầu như thế nào, chứ còn câu hỏi bạn kinh doanh gì thì phải có bạn cùng tham gia. Chỉ có bạn mới có thể đưa ra câu trả lời chính xác. Ngay ngày mai bắt tay vào thực hiện theo những bước tôi hướng dẫn nhe!

Chat Master (Anastar) - Tác giả cuốn sách Cẩm nang khởi nghiệp

Bài liên quan:

1) Làm gì khi muốn khởi sự kinh doanh nhưng không có vốn?

2) Nên nghỉ việc để kinh doanh nhà trọ?

3) Làm sao để tư duy sâu sắc một vấn đề?

4) Hãy thực tế khi nghĩ về kinh doanh